Oferowanych jest tysiące różnego rodzaju kosmetyków. Jednak można wyodrębnić podstawowe typy komponentów z których prawdopodobnie większość kosmetyków robiona.
Podstawowe elementy kosmetyków to: woda, emulgator, zagęszczacz, środek konserwujący, zmiękczacz, barwnik, substancja zapachowa.
Woda
Woda stanowi podstawę nieomalże każdego rodzaju artykułu kosmetycznego, w tym kremów, balsamów, makijażu, dezodorantów, szamponów i odżywek. Woda jest bazą całej mikstury, działa jako rozpuszczalnik, współtworzy emulsję.
Emulgatory
Tłuszcz nie zespala się z wodą. Toteż konieczna jest substancja, która umożliwi takie połączenie . Emulgatory to substancje umożliwiające połączenie oleju z wodą i otrzymanie w w ten sposób emulsji.
Mnogość kosmetyków opiera się na emulsjach – substancjach jednorodnych pod kątem konsystencji, koloru, innych właściwości.
Zagęszczacze
Są to substancje pozwalające na uzyskanie odpowiedniej gęstości danego kosmetyku. Krem nie może rozlewać się w dłoni ani też nie może być zbyt zbytnio twardy, uniemożliwiając rozsmarowanie go po skórze. Mogą to być przykładowo kwas stearynowy który jest zagęszczaczem lipidów, żelatyna będąca przykładem polimeru, krzemionka będąca zagęszczaczem mineralnym czy też karbomer – czyli polimer kwasu akrylowego.
Pigmenty/barwniki
Jeden z podstawowych składników kosmetyków, pozwalający uzyskać konkretny kolor włosom, skórze, paznokciom.
Pigmenty można podzielić na dwie główne kategorie: organiczne, które są cząsteczkami opartymi na węglu i nieorganiczne, które są przeważnie tlenkami metali.
Emolienty
Emolienty to substancje które zmiękczają skórę, zapobiegając utracie wody. Są używane w obszernej gamie kosmetyków. Szereg różnych naturalnych i syntetycznych substancji działa jako emolienty, przykładowo olej kokosowy, wosk pszczeli, oliwa z oliwek, lanolina, olej mineralny, wazelina, gliceryna, tlenek cynku.
Zapach ma bardzo silny wpływ na decyzje dotyczące wyborów kosmetyku. Substancje przydające aromat są odnotowane w specjalnej liście opublikowanej przez przemysł perfumeryjny. Składniki te wypełniają normy bezpieczeństwa.
Konserwanty
Wielce ważny składnik kosmetyków, ponieważ środowisko oparte na wodzie może stanowić bardzo dobre miejsce dla rozwoju bakterii. Te zmieniają cechy produktu a nawet mogą uczynić go niebezpiecznym dla użytkownika.
Krańcowa charakterystyka konkretnego kosmetyku zależy od konkretnej receptury. Ilość kombinacji składników jest niezliczona.
